Voer de juiste discussies over taal

Aan Martin Vesseurs schrijftafel wordt gewerkt aan taal die klopt maar toch vooral lekker communiceert!

Over taal wordt veel gediscussieerd, maar dat beperkt zich meestal tot principiële uitspraken over taalfouten en taalverloedering. Terwijl je taal natuurlijk wilt inzetten om iets over te brengen, om te communiceren. Toen president John F. Kennedy zei ‘Ich bin ein Berliner’ maakte hij een historisch statement dat tot op de dag van vandaag indruk maakt, terwijl hij notabene werd terechtgewezen door mensen die alleen maar oog hadden voor mogelijke taalfoutjes en daarmee de onzinnigheid van die houding aantoonden. Ik citeer nu even Wikipedia: ‘Naar aanleiding van een column in een New Yorkse krant deed jaren later het verhaal de ronde dat de Duitse zinsnede grammaticaal onjuist was geweest en dat Kennedy, zich van geen kwaad bewust, “ik ben een Berlinerbol” in plaats van “ik ben een Berlijner” zou hebben gezegd. De vermeende fout zou aan het gebruik van het onbepaalde lidwoord ein te wijten zijn. Hoewel deze interpretatie door Duitse taalkundigen van de hand wordt gewezen, is ze sindsdien een eigen leven gaan leiden.’

Focus daarom zo veel mogelijk op wat je wilt overbrengen en blijf gangbare meningen en opvattingen kritisch bezien.

Een misverstand is bijvoorbeeld het beroerde taalgebruik als gevolg van WhatsApp. Iedereen rommelt maar wat aan met de d’s en t’s. Nog even en we schrijven weer fonetisch. Terwijl er feitelijk goed nieuws is (of slecht nieuws afhankelijk van hoe je er tegenaan kijkt): mensen houden niet van nieuwe woordbeelden. Ze leren op school hoe je je een woord schrijft en dat blijft hangen. Ook al beheersen mensen niet per se de regels heel goed, ze hechten er wel waarde aan. Oók jongeren.

Een aardig weetje in dit verband: uit onderzoek blijkt dat niet de Vlamingen maar toch de Nederlanders de grootste taalpuristen zijn. Ik denk dat dit komt omdat de Vlamingen het Nederlands wel beter beheersen maar dat de Nederlanders er meer over zeuren, maar ik heb geen precieze cijfers hierover — en wat boeit het eigenlijk.

Raak je verzeild in discussie over taal: haal de copywriter erbij. Ik schrijf teksten die verkopen, dat is het primaire doel van de taal in commerciële communicatie. Het moet kloppen, natuurlijk, maar de discussie kan beter gaan over zeggingskracht dan over taalregeltjes en meningen.